Kasko Sigortasında çok çeşitli hadiseler ile karşımıza çıkan istiap haddi / taşıma sınırın aşılması / gabari halinde aşağıda yer alan genel şartın açık teminat dışı kalan hallerden sayması nedeni ile ödenmez ise de her somut olayda aşağıda yer alan mevzuat uyarınca inceleme yapmak ve son güncel mevzuatı genelgeler olup olmadığını araştırmak son derece önemlidir.
5.10. Taşıtın ruhsatında belirtilen taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşıması sırasında meydana gelen zararlar .
Aşağıda yer alan yazım ile uygulamada sık karşılaşılan kasko hasarlarına ilişkin sorunlara değindim.
ARAÇLARIN
YÜKLENMESİNE İLİŞKİN ÖLÇÜ VE USULLER İLE TARTI VE
BOYUT ÖLÇÜM
TOLERANSLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu
Yönetmeliğin amacı; insan ve eşya taşımak amacıyla ülkemiz karayollarında
seyreden ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tescil edilmiş olan motorlu ve
motorsuz araçlar ile yabancı plakalı araçların yüklenmesine ilişkin ölçü ve
usuller ile tartı ve boyut ölçüm toleranslarını
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu
Yönetmelik; insan ve eşya taşımak amacıyla ülkemiz karayollarında seyreden ve
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tescil edilmiş olan motorlu ve motorsuz
araçlar ile yabancı plakalı araçların yüklenmesine ilişkin ölçü ve usuller ile
tartı ve boyut ölçüm toleranslarına ilişkin usul ve esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu
Yönetmelik 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanununun 8 inci ve 65 inci maddeleri ile 26/9/2011 tarihli
ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci,
7 nci, 28 inci ve 34 üncü maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4
– (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Azami
ağırlık: Aracın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte
ağırlığını,
b) Azami dingil
ağırlığı: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden
geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığını,
c) Azami
genişlik: Aracın boylamasına düzlemine paralel ve bu düzlemin her iki tarafında
araca teğet olan ve aracın geri görüş aynası (aynaları) hariç olmak üzere aracın
yan taraflara doğru çıkan bütün sabit aksamı kapsayan iki düzlem arasındaki
azami mesafeyi,
ç) Azami
uzunluk: Aracın boylamasına düzlemine dik ve aracın sırasıyla önüne ve arkasına
teğet olan ve aracın bütün aksamı ve özellikle aracın önünden ve arkasından
dışarı doğru çıkan bütün sabit aksamını (tamponlar, çamurluklar ve benzeri)
kapsayan iki düşey düzlem arasındaki azami mesafeyi,
d) Azami
yükseklik: Aracın üzerinde bulunduğu düzlem ile buna paralel aracın en uç üst
kesimine teğet düzlem arasındaki azami mesafeyi,
e) Bakanlık:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını,
f) Boyut ölçüm
toleransı: Boyut ölçümü yapan alet ve cihazların gerçek boyutlara nazaran ölçüm
esnasında santimetre cinsinden gösterdiği sapma miktarını,
g) Dingil
ağırlığı: Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına
aktarılan ağırlığı,
ğ) Gabari:
Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı
ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen
ölçüleri,
h) Gönderen:
Eşyayı bir yerden başka bir yere nakletmek amacıyla taşımacıya teslim eden
gerçek veya tüzel kişiyi,
ı) İşleten:
Denetlenen araç 11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında bir yetki belgesine
kayıtlı ise yetki belgesi sahibi olan; kayıtlı değilse araç sahibi olan veya
mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya
aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi
hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan gerçek veya tüzel kişiyi veya başka bir
kişinin aracını kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği
ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat eden
kişiyi,
i) Tartı
toleransı: Tartı yapan alet ve cihazların gerçek ağırlığa nazaran tartım
esnasında kilogram cinsinden gösterdiği sapma miktarını,
j) Taşıma
sınırı: Bir aracın güvenle taşıyabileceği, en çok yük ağırlığı veya yolcu ve
hizmetli sayısını,
ifade
eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Araçların
Yüklenmesine İlişkin Ölçü ve Usuller
Araçların
ağırlık ve boyut ölçüleri
MADDE 5
– (1)
Karayollarında seyreden araçların yüklü ve yüksüz olarak uyacakları boyutların
ve bu araçların karayolu yapısına zarar vermeden güvenle seyredebilecekleri
ağırlıkların aşağıda belirtilen şartlara uygun olması
zorunludur.
a) Azami
genişlik
Araçların azami
genişliği
|
|
Frigorifik taşıtların yalnız
frigorifik yapılarında
|
|
Belediyelere ait
troleybüsler
|
2,65
metre
|
b) Azami
yükseklik
Araçların azami
yüksekliği
|
c) Azami
uzunluk
Otobüs dışındaki motorlu araçlarda
|
|
Römorklarda
|
|
İki dingilli
otobüslerde
|
|
İkiden çok dingilli
otobüslerde
|
|
Yarı römorklu
araçlarda
|
|
Mafsallı (Körüklü)
otobüslerde
|
|
Römorklu
otobüslerde
|
|
İki römorklu
katarlarda
|
ç) Azami ağırlıklar
1) Dingil ve dingil grubu
ağırlıkları
Dingil ağırlığı en
çok;
| |
Tahriksiz tek
dingilde
|
10
ton
|
Tahrikli tek
dingilde
|
11,5
ton
|
İki dingilli motorlu araçlarda aks
grubu ağırlığı en çok;
| |
Dingiller arası mesafe 1m’den az
ise (d<1m)
|
11,5
ton
|
Dingiller arası mesafe
|
16
ton
|
Dingiller arası mesafe 1.3 ile 1.8m arası ise (
|
18
ton
|
Dingiller arası mesafe
|
19
ton
|
İki dingilli römork ve yarı
römorklarda aks grubu ağırlığı en çok;
| |
Dingiller arası mesafe 1m’den az
ise
(d<1m)
|
11
ton
|
Dingiller arası mesafe
|
16
ton
|
Dingiller arası mesafe 1.3 ile 1.8m arası ise (
|
18
ton
|
Dingiller arası mesafe 1.8 m veya daha büyük ise (
|
20
ton
|
Üç dingilli aks grubu ağırlığı en
çok;
|
|
Dingiller arası mesafe
|
21
ton
|
Dingiller arası mesafe
|
24
ton
|
2) Toplam
ağırlıklar
İki dingilli motorlu araçlar ve
römorklarda
|
18
ton
|
Üç dingilli motorlu araçlarda (Tahrikli dingilin, çift lastikle ve
havalı süspansiyon sistemi ile veya 97/27/AT Yönetmeliğinde tanımlandığı gibi
eşdeğer kabul edilen bir süspansiyon sistemi ile donatılmış olduğu veya her bir
tahrikli dingilin çift lastikli olduğu ve her bir dingilin azami ağırlığının 9,5
tonu aşmadığı durumlarda 26 tondur.*)
|
25 ton
(26
ton*)
|
Üç dingilli yarı römorklu araçlarla
mafsallı
otobüslerde
|
28
ton
|
Dört dingilli motorlu
araçlarda
|
32
ton
|
Dört dingilli römorklu ve yarı
römorklu araçlarda
|
36
ton
|
Dört
dingilli yarı römorklu araçlarda yarı römork dingil grubu ağırlığı 20 ton olan
araçlarda
|
38
ton
|
Beş veya daha çok dingilli yarı
römorklu veya römorklu katarlarda
|
40
ton
|
40 ft.
boyutunda ISO Konteyner
taşıyan iki veya üç dingilli yarı-römorka sahip üç dingilli motorlu araçlarda
|
44
ton
|
(2) Araçların
imal tarihine bakılmaksızın yukarıda belirtilen boyutlar ve ağırlıklar
uygulanır.
(3)
Karayolundan başka bir ulaşım imkânının olmadığı, zorunlu ve istisnai hallerde;
bölünemeyen özel yüklerin Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen şartlarla
taşınması zorunludur.
(4)
Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığına ilişkin konulardaki ikili ve çok
taraflı anlaşma hükümleri ile savaş hali, sıkıyönetim, olağanüstü hal ve doğal
afet durumlarında uygulanacak hükümler saklıdır.
Araçların
yüklenmesine ilişkin usuller
MADDE 6
– (1)
Karayollarında seyreden araçların yüklenmesine ilişkin ölçü ve usuller aşağıda
belirtilmiştir.
a) Taşıma
sınırı üstünde yolcu taşınamaz.
b) Taşıtların
tescil belgelerinde belirtilen azami yüklü ağırlıklar aşılamaz, bu ağırlıklar
aşılmamış olsa bile azami dingil ağırlıkları aşılacak şekilde yükleme
yapılamaz.
c) Karayolu
yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek tarzda
yükleme yapılamaz.
ç) Tehlikeli ve
zararlı maddeler, gerekli izin ve tedbirler alınmadan
taşınamaz.
d) Ağırlık ve
boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı olan eşyalar gerekli izin
alınmadan taşınamaz.
e) Gabari dışı
yük yüklenemez, taşınan yük üzerine veya araç dışına yolcu
bindirilemez.
f) Karayoluna
değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü
çıkaracak şekilde yükleme yapılamaz.
g) Her çeşit
yolda ve yolun her eğiminde, aracın ve yükün dengesini bozacak, yoldaki bir şeye
takılacak ve sivri çıkıntılar hasıl edecek şekilde
yükleme yapılamaz.
ğ) Sürücünün
görüşüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakaları,
ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde
yükleme yapılamaz.
h) Aracın
boyunu önden 1 metre, arkadan 2 metre aşacak, kasanın sağ ve sol yanından
taşacak şekilde yükleme yapılamaz.
ı) Çeken ve
çekilen araçlarla ilgili şartlar ve tedbirler yerine getirilmeden araçlar
çekilemez.
i) Ağırlık ve
boyut kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin dur ikazına
uyulması zorunludur.
j) Yolcu ve
eşya taşımalarında kullanılan araçların her yılın 1 aralık ile 1 nisan tarihleri arasında kış lastiği
kullanmaları zorunludur. Hava şartlarının gerektirmesi halinde söz konusu tarih
aralığındaki süre Bakanlıkça 1 ay artırılabilir.
(2) Birinci
fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d), (e), (f), (g), (ğ), (h), (ı) ve (i)
bentlerinde belirtilen kurallara uymayanlar hakkında; 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanununun 114 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen personel
tarafından aynı Kanunun 65 inci maddesinde belirtilen miktarlarda trafik idari
para cezası karar tutanakları düzenlenir.
(3) Birinci
fıkranın (j) bendine uymayan araçları denetlemeye, Bakanlığın yetkilendirdiği
Bakanlık personeli ile 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (c) bendi çerçevesinde Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel
Komutanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının sınır kapılarındaki birimleri ve
belediyelerin denetim birimleri yetkilidir.
(4) Birinci
fıkranın (j) bendine uymayan aracın işletenine 655 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin 28 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin Bakanlığa verdiği
yetki çerçevesinde 500 Türk Lirası tutarında üçüncü fıkrada belirtilen
görevlilerce idari para cezası karar tutanağı düzenlenir ve bu araçların
lastiklerini uygun hale getirebilecekleri en yakın yerleşim birimine kadar
gitmelerine denetimle görevli olanlar tarafından izin
verilir.
(5) Birinci
fıkrada sayılan kurallara uymayanlar hakkında ikinci fıkrada belirtilen idari
para cezaları uygulandıktan sonra bütün sorumluluk ve giderler araç işletenine
ait olmak üzere fazla yolcular en yakın yerleşim biriminde
indirilir.
(6) Azami yüklü
ağırlığın % 20'den fazla aşılması halinde fazla yük, 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanununun 65 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine uygun hale
getirilmeden aracın yola devam etmesine denetimle görevli olanlar tarafından
izin verilmez.
(7) İşleten ile
gönderenin aynı olması halinde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 65 inci
maddesinin birinci fıkrasına uymayan işleten ve gönderen için uygulanacak idari
para cezalarının toplamı uygulanır.
(8) Gönderenin
birden fazla olması veya tespit edilememesi halinde 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanununun 65 inci maddesinin birinci fıkrasına uymayan işleten ve
gönderen için uygulanacak idari para cezalarının toplamı işletene
uygulanır.
(9)
Uluslararası taşımalarda yabancı plakalı araçların birinci fıkrada belirtilen
kuralları ihlal etmeleri halinde; aracın işleteni aynı zamanda gönderen kabul
edilerek idari para cezası karar tutanağı buna göre düzenlenir ve verilen idari
para cezalarının ilgili mercilere ödenmesi sağlandıktan sonra bu araçların yola
devam etmelerine izin verilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Tolerans
Uygulamaları
Tartı toleransı
uygulaması
MADDE 7
– (1) Tartı
toleransı; en çok [(aracın azami ağırlığının % 3,75’i) + 500] kilogram olarak
kabul edilir.
(2) 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanununun 65 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (c),
(d) ve (e) bentlerinde belirtilen fazla yükleme oranları hesabında; aracın azami
ağırlığı ile birinci fıkrada belirlenen tartı toleransının toplamı esas
alınır.
(3) Ocaklardan
çıkarılan ve ocak sahasının içinde tartılamayan maddelerin seçilecek stok
sahalarına taşınması ile zirai ürünlerin üretildiği arazi parçasından stoklama
alanlarına yapılacak taşımalarla sınırlı olmak üzere, araçların karayolu
üzerinde 1 kilometreden fazla seyretmemesi ve hızlarının 60 km/s’den fazla olmaması şartıyla, azami yüklü ağırlıkları en
fazla % 15 oranında aşılabilir.
Boyut ölçüm
toleransı uygulaması
MADDE 8
– (1) Boyut
ölçüm toleransı; en çok araçların 5 inci maddede belirlenen boyutlarının % 2’si
olarak kabul edilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Yürürlük ve
Yürütme
Yürürlük
MADDE 9
– (1) Bu
Yönetmelik 12/11/2012 tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 10 –
(1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
yürütür.
ARAÇLARIN YÜKLENMESİNE İLİŞKİN ÖLÇÜ VE USULLER İLE TARTI VE BOYUT ÖLÇÜM TOLERANSLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 8/11/2012 tarihli ve 28461 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların Yüklenmesine İlişkin Ölçü ve Usuller ile Tartı ve Boyut Ölçüm Toleransları Hakkında Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde 1 eklenmiştir.
“Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin 6'ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan gabari ile ilgili hüküm, konteynır taşıyan araçlar ile araç taşımak amacıyla özel olarak imal edilmiş araçların yaptıkları taşımalar için söz konusu taşımaları yapan araçların gerekli teknik dönüşümüne imkan vermek üzere 1/7/2014 tarihinden itibaren uygulanmaktadır.”
MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmektedir.
MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütmektedir
MADDE 1 – 8/11/2012 tarihli ve 28461 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların Yüklenmesine İlişkin Ölçü ve Usuller ile Tartı ve Boyut Ölçüm Toleransları Hakkında Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde 1 eklenmiştir.
“Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin 6'ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan gabari ile ilgili hüküm, konteynır taşıyan araçlar ile araç taşımak amacıyla özel olarak imal edilmiş araçların yaptıkları taşımalar için söz konusu taşımaları yapan araçların gerekli teknik dönüşümüne imkan vermek üzere 1/7/2014 tarihinden itibaren uygulanmaktadır.”
MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmektedir.
MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütmektedir